ორმაგი სტანდარტები

დენიელ დევისი

25 სექტემბერი 2008

აშშ-მ დიპლომატიური კურსი 180 გრადუსით უნდა შეცვალოს

დასავლეთის საინფორმაციო საშუალებები ერთხმად საუბრობენ იმის შესახებ,რომ რუსეთს სურს დაასუსტოს დასავლეთი, აღადგინოს საბჭოთა კავშირი და უხეშად არღვევს საკუთარი მოქალაქეების თავისუფლებებს. ამერიკის შეერთებული შტატები კი, რუსეთისგან განსხვავებით, მსოფლიოს ყველა ქვეყნის თავისუფლების, მშვიდობისა და აყვავების მომხრეა. თუ ვისაუბრებთ საქართველოში შექმნილ სიტუაციაზე, მაშინ რუსეთი აგრესორია და 1938 წლის ჰიტლერულ გერმანიას ჩამოგავს, ჩეხოსლოვაკია რომ დაიპყრო. ჩვენ კი უბრალოდ გვსურს დავიცვათ სუსტი. მოვლენათა ასეთ ხედვას ერთი პრობლემა აქვს, ის რთული რეალობის მარტივი ინტერპრეტაციაა. თუ მიდგომას დროულად არ შევცლივთ, ჩვენ ჩვენი ქმედებებით უნებლიედ ხელს შევუწყობთ რუსეთსა და აშშ-ს შორის ძალზედ სახიფათო კრიზისის გაღრმავებას და უფრო მეტიც, ომის გაჩაღებას.

თუ მუდამ იმას გავიმეორებთ, რომ ძალაუფლების ირაციონალური ჟინით შეპყრობილ რუსეთს მხოლოდ აშშ-სთან მტრობის სურვილი ამოძრავებს, ხოლო ყველა ჩვენი ქმედება სამართლიანი, რაციონალური და სწორია, ამით მხოლოდ საკუთარ თავს ვაზარალებთ.
უსიამოვნო სიმართლე კი მდგომარეობს იმაში, რომ სწორედ ბოლო ორი ათწლეულის ამერიკულმა საგარეო პოლიტიკამ და დიპლომატიამ განაპირობა ის პრობლემები, რომელთა გამკლავებაც ახლა გვიხდება. თუ ეს კურსი რადიკალურად არ შეიცვალა-ვომეორებ, რადიკალურად არა უბრალოდ შეიცვალა - მაშინ ამერიკის შეერთებული შტატები შესაძლოა მძიმე ომში ჩათრეული აღმოჩნდეს, ამის დაშვება კი არაფრით შეიძლება.

მას შემდეგ, რაც დასავლეთმა რუსეთი საქართველოში მისი ქმედებებისათვის დაგმო, მოსკოვი დაემუქრა პოლონეთს, რომელიც დაეთანხმა საკუთარ ტერიტორიაზე ამერიკული რაკეტების განლაგებას; გააფრთხილა უკრაინა ნატოში შესვლის თაობაზე; დაპირდა ირანს, რომ მისცემს თანამედროვე საჰაერო თავდაცვით სისტემებს; ვენესუელასთან სამხედრო თანამშრომლობა და იარაღით მომარაგება დაგეგმა და ღიად დაიწყო საუბარი საკუთარი სტრატეგიული ბომდამშენების საცავის შესავსებად კუბის ტერიტორიის გამოყენების თაობაზე. ვერც ერთი ამერიკელი ვერ უარყოფს, რომ ყოველივე ეს ეწინააღმდეგება აშშ-ს ეროვნულ ინტერესებს. მაგრამ, როდესაც ჩვენ ვუცხადებთ პროტესტს მოსკოვს, ჩვენი პროტესტი მიზანს ვერ აღწევს. რუსეთის პოლიტიკაზე გავლენას ვეღარ ვახდენთ და ნაწილობრივ ეს ჩვენი ორმაგი სტანდარტების გამო მოხდა.

ჩვენ ვამტკიცებთ, რომ რუსეთი არ უნდა ყიდდეს იარაღს საზღვარგარეთ, თავად კი მსოფლიოში პირველი ადგილი გვიკავია იარაღით ვაჭრობაში. ჩვენ ვეუბნებით რუსეთს, რომ მას არ უნდა ჰქონდეს საქმე ირანთან, თავად კი სამხედრო მრჩევლებს ვაგზავნით საქართველოში. ჩვენ ვაცხადებთ, რომ რუსების სამხედრო თანამშრომლობა კუბასთან ყოვლად დაუშვებელია, და ამავე დროს ქედმაღლურად ვაჩუმებთ, როდესაც მოსკოვი აღმოსავლეთით ნატოს გაფართოვებას აპროტესტებს. ნებისმიერი რაციონალური ადამიანი, ასეთ მიდგომას ფარსსა და ორმაგ სტანდარტს უწოდებს. მაგრამ ამერიკელი ექსპერტები და ყოფილი სახელმწიფო ჩინოვნიკები დაჟინებით იცავენ ამ პოზიციას და სავსებით რაციონალურად მიიჩნევენ.

სიტუაციის ტრაგიკულობა, იმაშია, რომ დანარჩენი სამყარო ასეთ ქმედებებს იმპერიალიზმის გამოვლინებად მიიჩნევს. სწორედ ამ პოზიციის გამო დაკარგა აშშ-მ თავისი გავლენა უცხოეთში, მათ შორის, ჩვენს მოკავშირეთა შორისაც კი. ჩვენი სიტყვის აღარ სჯერათ. თუ მომავალში აშშ-ს კეთილდღეობა გვინდა, სიტუაცია რადიკალურად და დაუყოვნებლივ უნდა შეიცვალოს.

საბჭოთა კავშირის დაშლის შემდეგ, ათწლეულების განმავლობაში, ჩვენ რუსეთს მორჩილებას და ჩვენთვის მნიშვნელოვან გადაწყვეტილებთა უპირობოდ მიღებას ვთხოვდით. ასეთი მიდგომა რომ არა, რუსეთი აშშ-სთან მეტი მონდომებით ითანამშრომლებდა საკითხებზე, რომელიც ორივე ქვეყნის ინტერესებში შედის.

თუ დაძაბულობა კიდევ უფრო გაღრმავდა, თუ შენარჩუნდა სიტუაცია, როდესაც ერთი ქვეყნის პოლიტიკოსი მეორის ქმედებას ამორალურს და უსამართლოს უწოდებს, ერთ დღეს შეიძლება აკრძალულ ზღვარსაც გადავაბიჯოთ. პოლიტიკოსთა შეცდომები ხშირად გამხდარა უნებლიე, დაუგეგმავი ომის მიზეზი. კაცობრიობის ისტორიას არა ერთი მსგავსი შემთხვევა ახსოვს. მიმაჩნია, რომ აშშ-სა და რუსეთს შორის ომს, გამარჯვებული არ ეყოლება, წააგებს ყველა და ათასობით ადამიანი (ან უფრო მეტიც) დაიღუპება.

ამერიკის შეერთებული შტატების მომავალი კეთილდღეობისთვის, იმისთვის რომ, ჩვენი მეგობრებისა და ოპონენტების ქმედებებზე გავლენის მოხდენა შევძლოთ და კიდევ იმიტომაც, რომ ჩვენს ხალხს მშვიდობიან სამყაროში არსებობის შანსი დავუტოვოთ, ამრიკის პოლიტიკური კურსი და დიპლომატია დაუყოვნებლივ უნდა შეიცვალოს. სხვა სახელმწიფოებს ჭეშმარიტი პატივსცემით უნდა მოვექცეთ, უნდა ვაღიაროთ, რომ დანარჩენებსაც აქვთ კანონიერი ინტერესები და საბოლოოდ უნდა ვთქვათ უარი ორმაგი სტანდარტების წამგებიან პრაქტიკაზე. მომავალი თაობა არ გვაპატიებს, თუ ჩვენი ამპარტავნება ომამდე მიგვიყვანს, ომამდე, რომელიც, რომ არა ჩვენი შეცდომები არასდროს დაიწყებოდა. ნუ ვაიძულებთ ჩვენს შვილებს მთელი ცხოვრება იმის აღდგენას მოახმარონ, რაც ჩვენს სულელურ ქედმაღლობას შეეწირა.

ორიგინალი