სამხრეთ ოსურ ქალაქში კითხულობენ: "თუ რუსები მიდიან, ახალი გზის შენება რა საჭიროა?"

დენ ქეთჩფოული
6 ოქტომბერი 2008

ახალგორი, საქართველო - საქართველოს დედაქალაქიდან, სულ რაღაც 25 მილის მანძილზე მდებარე პატარა ქალაქის, ახალგორის მაცხოვრებლები ამტკიცებენ, რომ რუსეთის არმიას სამხედროების მომარაგებისთვის ახალი გზატკეცილი გაყავს.

კვირას რუსეთის ჯარებმა საქართველოში ბლოკპოსტების აღება დაიწყეს, რომლებიც აქ აგვისტოს მოკლე ომის დროს გაჩნდა. პარასკევს ვადა იწურება. მანამდე, ცეცხლის შეწყვეტის შესახებ შეთანხმების თანახმად, რუსული ჯარი მთლიანად უნდა გავიდეს საქართველოს ტერიტორიიდან.

რუსებმა ახალგორიც უნდა დატოვონ, პატარა ქალაქი, რომელიც საქართველოს დედაქალაქიდან 25 მილშია და სტრატეგიულ ადგილას მდებარეობს.

მაგრამ, მაშინ რატომღა აგებენ გზას, რომელიც ახალგორს ცხინვალთან, სამხრეთ ოსეთის დედაქალაქთან აკავშირებს? – კითხულობენ მოქალაქეები. მათი თქმით, ეს რუსების დარჩენის გეგმაა – ან როგორც მინიმუმ, ისინი სწრაფად დაბრუნების შესაძლებლობებს იტოვებენ.

"ნამდვილი გზა იქ ჯერ არ არის, მაგრამ ესენი აშენებენ", - თქვა მოხუცმა ქალბატონმა, რომელმაც მხოლოდ თავის სახელი გაგვიმხილა – ევგენია. მანაც, და კიდევ რამდენიმე ათეულმა ადგილობრივმა მოსახლემ დაგვიდასტურა, რომ ამჟამად რუსული ჯარები ამ გზის გაყვანაზე მუშაობენ. რუსი ჯარისკაცები ქალაქის მაცხოვრებლებს ეუბნებოდნენ, რომ მათი მიზანი, სამხედრო ტექნიკისთვის სავალი გზის შექმნა იყო.

ახალგორი ველზე, სამხრეთ ოსეთის პერიფერიაზე მდებარეობს. ამ დეფაქტო დამოუკიდებელი სახელმწიფოსგან მას ტყეებით დაფარული მთები ყოფს. თავიდან 1992 წელს, როდესაც საბრძოლო მოქმედებები დაიწყო, ახალგორი საქართველოს იურისდიქციის ქვეშ რჩებოდა, მაგრამ 17 აგვისტოს ის რუსეთის ჯარებმა და ოსმა სეპარატისტებმა დაიპყრეს.

რუს სამხედროებს საკუთარი სამხედრო ნაწილების როტაცია ან მისი მომარაგება რომ სჭირდებოდათ, ან ქართული ხელისუფლების კონტროლირებადი ტერიტორია უნდა გადაელახათ, ან ვერტმფრენები გამოეყენებინათ. განახლებული გზა, რომელიც ახალგორიდან ჩრდილო-დასავლეთით მიემართება, ჯარის მომარაგების საიმედო საშუალებას წარმოადგენს. ბოლო კვირეებში, რუსმა და სამხრეთ ოსმა სამხედროებმა გრუნტის გზის გამოყენება დაიწყეს, რომელზეც მხოლოდ ავტომანქანებს შეუძლიათ გავლა, ზამთარში კი საერთოდ გაუვალი ხდება.

რუსული მხარე ამ გზას იმიტომ აშენებს, რომ ის, როგორც სამხრეთ ოსეთის სეპარატისტული მთავრობა, აქედან წასვლას არ აპირებს, ფიქრობს ალექსანდრე რონდელი, Georgian Foundation for Strategic and International Studies პრეზიდენტი.

ახალგორის რაიონის დაკარგვა საქართველოსთვის კატასტროფა იქნება, რადგან ქვეყნის დედაქალაქი თბილისი, მასთან ძალიან ახლოსაა, ამბობს იგი. "ცენტრალური გზით ტანკებით თბილისში შემოსვლას ისინი ნახევარ საათში შეძლებენ".

თუკი რუსები ჯარების გაყვანას დათქმულ დროს – 10 ოქტომბრისთვის გეგმავენ, მაშინ საგზაო სამუშაოების დაწყებას მართლაც არანაირი აზრი არ აქვს, რადგან ამისთვის მათ რამდენიმე თვე დასჭირდებათ, განაცხადა საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს ერთ-ერთმა თანამშრომელმა, რომელმაც თავისი ვინაობის გამხელა არ ისურვა – ის ამ საკითხების საჯაროდ განხილვაზე უფლებამოსილი არ არის.

მოსკოვი დარჩენას გეგმავს, რომ სამხრეთ ოსეთის დამოუკიდებლობის დეკლარაცია გაამყაროს, დამოუკიდებლობის, რომელიც მხოლოდ რუსეთმა და ნიკარაგუამ აღიარა, აცხადებს ანონიმური წყარო.

თუკი რუსეთი მთელ სამხრეთ ოსეთს გააკონტროლებს, უფრო მარტივი იქნება, რომ მისი აღიარებისკენ სხვა სახელმწიფოებსაც მოუწოდოს. ახალგორის რაიონი სხვა მხრივ მთლიანად დანარჩენი საქართველოს ნაწილია.

"ეს ერთი ციდა რაიონი, რომელზეც მანამდე არავინ არაფერი იცოდა, ახლა დიდი თამაშის ელემენტად იქცა", - ამბობს წყარო.

ევროკავშირი დარწმუნებულია, რომ რუსეთი შეთანხმების პირობებს შეასრულებს და ჯარებს გაიყვანს, გვაცნობა იური ლაასმა, საქართველოში ევროკავშირის მისიის დროებითმა ოფიციალურმა წარმომადგენელმა.

მისი თქმით, საგზაო სამუშაოებზე ევროკავშირსაც ეცნობა, მაგრამ დამკვირვებლებმა ეს ინფორმაცია დამოუკიდებელ წყაროებთან ვერ გადაამოწმეს და არ მიაჩნიათ, რომ ეს ფაქტი რუსეთის ჯარის ახალგორში დარჩენას ადასტურებდეს. "ეს ცოტა არ იყოს დაუსაბუთებელი მტკიცებაა, რადგან გზის მოდერნიზაციაში ცუდი არაფერი არ არის".

ევროკავშირის დაახლოებით 200-მა სამოქალაქო დამკვირვებელმა გასულ ოთხშაბათს ბუფერული ზონის პატრულირება დაიწყეს. ეს ზონები სამხრეთ ოსეთს და აფხაზეთს ესაზღვრება. დამკვირვებლებს იარაღი არ აქვთ. რუსმა და სამხრეთ ოსურმა ძალებმა დამკვირვებლები ახალგორში არ შეუშვეს.

დამკვირვებლების ამოცანაა – ცეცხლის შეწყვეტის შესახებ შეთანხმების დარღვევის ნებისმიერ ფაქტზე ინფორმაცია მოამზადონ. მათ არ აქვთ აღმასრულებელი უფლებამოსილება, რომ მხარეებს შეთანხმების შესრულება აიძულონ.

კვირას ევროკაშირის დამკვირვებლებმა განაცხადეს, რომ რუსული ჯარები ასევე გავიდნენ ნადარბაზევში არსებული ბაზიდან. ეს ადგილი საქართველოს დედაქალაქის ჩრდილო-დასავლეთში მდებარეობს. გაურკვეველია, რამდენი რუსული ბლოკპოსტის ან ბაზის დემონტაჟი უნდა მოხდეს, ცეცხლის შეწყვეტის შეთანხმების თანახმად. ადრე რუსეთი ამბობდა, რომ თითოეულ თვითგამოცხადებულ რესპუბლიკაში 18 ბაზას შექმნიდა. მაგრამ რუსეთმა ასევე მკაფიოდ განაცხადა, რომ აფხაზეთსა და სამხრეთ ოსეთში 8 ათასამდე სამხედრო მოსამსახურეს განათავსებს - ადგილობრივი მოსახლეობის საქართველოსგან დასაცავად.

აგვისტოს ომის დროს ახალგორის ბევრი მაცხოვრებელი ქალაქიდან გაიქცა. დარჩენილი ქართული მოსახლეობა ამბობს, რომ მთლიანად ძალაგამოცლილია რუსი და ოსი სამხედროების მხრიდან ორთვიანი დაშინებების, ცემის და ძარცვის შემდეგ.

"ყველა ახალგაზრდა წავიდა", რადგან მათ ცემდნენ, ამბობს ევგენია, საშუალო სიმაღლის ქალბატონი.

ჯარისკაცები "თვრებიან, ადამიანებს უმიზნებენ და მერე ჰაერში ისვრიან. ისინი ხალხს ცემენ" არაფრის გამო, ამბობს საშუალო ასაკის მამაკაცი, რომელიც ასევე მხოლოდ სახელით გაგვეცნო – შოთა.

როგორც სხვა ეთნიკურ ქართველს, რომელიც ახალგორში ცხოვრობს, მასაც რუსი და ოსი სამხედროების მხრიდან რეპრესიების ეშინია.

"ასე ცხოვრება აღარ შეგვიძლია. უკვე ჭკუიდან გადავდივართ, - ამბობს ევგენია. ტირილს იწყებს და სახეზე აკანკალებულ ხელებს იფარებს. – ჩვენ აქ ციხეში ვართ".

ორიგინალი