რამ ეთვარეა
9 ოქტომბერი 2008
მსოფლიო ეკონომიკური ფორუმის ინფორმაციით, ამერიკის ეკონომიკა მსოფლიო კონკურენტუნარიანობის რეიტინგში პირველ ადგილზეა და შვეიცარიას უსწრებს. მისი საფუძვლები მყარი და ჯანსაღია.
კრიზისის მიუხედავად, რომელმაც ფინანსური ინსტიტუტები შეარყია, აშშ-ს, მსოფლიო კონკურენტუნარიანობის ჰიტ-აღლუმში, შარშანდელის მსგავსად პირველი ადგილი უჭირავს. 2008-2009 წლების ანგარიშში კონკურენტუნარიანობის შესახებ, რომელიც ოთხშაბათს მსოფლიო ეკონომიკურმა ფორუმმა გამოაქვეყნა, სტრუქტურული ფაქტორები – ფართო შიდა ბაზარი, ინოვაციის, კვლევისა და განვითარების უნარი, შრომის ბაზრის მოქნილობა – ურყევია, მაშინ როდესაც კონიუნქტურული ციკლი იცვლება მოკლე- და საშუალოვადიან პერსპექტივაში. "როგორი ძლიერი რყევებიც არ უნდა იყოს, ისინი საფუძვლებზე გავლენას ვერ ახდენენ", - გვიხსნის ჯენიფერ ბლანკე, მთავარი მომხსენებელი. – როგორც კი ფინანსური კრიზისი დასრულდება, ამერიკის შეერთებული შტატები ფეხზე დადგომას თავისუფლად შეძლებს".
ვალის ტვირთი
"ფინანსურ სისტემაში წესრიგის დამყარების გარდა, აშშ-მ მაკროეკონომიკური დისპროპორციებიც კორექტირებაც უნდა მოახდინოს", - აგრძელებს ჯენიფერ ბლანკე. მისი თქმით, საბიუჯეტო დეფიციტისა და ვალის ქრონიკული პრობლემა, გრძელვადიან პერსპექტივაში ეკონომიკურ ზრდას სერიოზულ პრობლემებს უქმნის. ვალის დაფარვა ბიუჯეტს მძიმე ტვირთად დააწვება და სხვა ხარჯების (განათლება, ჯანდაცვა, სოციალური სფერო) შემცირებას გამოიწვევს.
შვეიცარიას რეიტინგში მეორე ადგილი უჭირავს. მისი უპირატესობებია: ინოვაციური უნარები, პირდაპირი კავშირები წარმოებასა და მეცნიერებას შორის, მსხვილი სკოლები, მაკროეკონომიკური და ფინანსური სტაბილურობა. მისი მშპ ერთ მოსახლეზე (58 000 დოლარი) გაცილებით დიდია ამერიკის მშპ-ზე (45 800 დოლარი).
იმავდროულად, შვეიცარიის ეკონომიკას გრძელი გზა აქვს გასავლელი ისეთ სფეროებში, როგორებიცაა გადასახადები, ბიუროკრატიასთან ბრძოლა და შრომის ბაზრის მოქნილობის გაზრდა. "სხვაობა აშშ-სა და შვეიცარიას შორის იმაში მდგომარეობს, რომ თანამშრომლის დაქირავებისას ამერიკული კომპანია ნაკლებად ორჭოფობს", - გვიხსნის ჯენიფერ ბლანკე.
სინამდვილეში იმ ქვეყნების სია, რომლებსაც მსოფლიო ეკონომიკური ფორუმის კლასიფიკაციაში მოწინავე პოზიციები უკავიათ, არსებითად არ იცვლება. როგორც წესი, ესენი ინდუსტრიულად განვითარებული ქვეყნები არიან. გამონაკლისი: იტალიამ, ოთხი პოზიციით უკან დაიხია და 49-ე ადგილზეა. სინგაპური, ტაივანი და ჰონკონგი პირველ ადგილებზე არიან.
იმავდროულად მეფ-ის ანგარიში გვიჩვენებს, რომ ბევრი ქვეყანა, რომლებსაც განვითარებადი ეკონომიკა აქვთ, საოცარ ნახტომებს აკეთებენ. პირველ რიგში ეს სპარსეთის ყურის მონარქიებია. მათი შემოსავლები მკვეთრად გაიზარდა ბოლო დროს ნახშირწყლებზე ფასების ზრდის გამო, მაგრამ ამ ქვეყნებმა საკუთარი ეკონომიკის მოდერნიზაციის საქმეში უზარმაზარი ენერგია ჩადეს. შედეგად, კატარი, საუდის არაბეთი, გაერთიანებული არაბეთის საემიროები და კუვეიტი, სიაში პირველ 30 ქვეყენას შორის აღმოჩნდა.
განვითარებადი ეკონომიკის მქონე მსხვილი ქვეყნებიდან ჩინეთმა პოზიცია ოთხი პუნქტით აიმაღლა და 30-ე ადგილი დაიკავა. მეფ-ი ამ ცვლილებას შიდა ბაზრის მოცულობის ცვლილებით, მაკროეკონომიკური სტაბილურობით, ინფლაციის კონტროლით, სამეცნიერო კვლევებით და განვითარებით ხსნის. ჩინეთის ნაკლია – კრედიტების ნაკლები ხელმისაწვდომობა, 2008 წლის ძლიერი ინფლაცია, არასაკმარისად განვითარებული ინფრასტრუქტურა, უზარმაზარი ბიუროკრატიული აპარატი და კორუფცია, რომელიც საქმიან წრეებს ხრავს.
ინდოეთმა ორი პოზიციით უკან დაიხია
რუსეთმა, რომელსაც 51-ე ადგილი ეკავა, ნავთობის შემოსავლების გამო პოზიცია შვიდი პუნქტით აიმაღლა. ამასთანავე, მას აქვს პრობლემები სხვადასხვა სფეროში: მართვის არასაკმარისი ეფექტურობა, კორუფცია, კომპანიების, სავაჭრო და ფინანსური ბაზრების მხრიდან გაუმჭვირვალე მართვა. ინდოეთმა ორი პოზიცით უკან დაიხია. მართალია, ქვეყანამ პროგრესი განიცადა საკუთარი ბაზრის გაფართოვებისა და საქმიანი გარემოს განვითარების მხრივ, მაგრამ მას ჯერ კიდევ ბევრი აქვს სამუშაო განათლების და ჯანდაცვის ხელისაწვდომობის მიმართულებით. პრომლებად რჩება: ინფლაცია, განუვითარებელი ინფრასტრუქტურა, ბიუროკრატია და შრომის მწარმოებლობის დაბალი უნარი.
აფრიკაში დაწინაურდა ბოცვანა. მან პოზიცია 20 პუნქტით აიმაღლა და 56-ე ადგილზეა. ასეთი ნახტომის მიზეზი – ინფრასტრუქტურის ეკონომიკური რეფორმა და მასში ინვესტიციების ჩადება გახდა.
No comments:
Post a Comment