ელენ ბერი
9 ოქტომბერი 2008
პერევი, საქართველო - იმ დღეს, როდესაც ქართველებმა ლტოლვილთა ბანაკიდან საკუთარ სახლებში დაბრუნება დაიწყეს, მთიანი სოფელი ნისლში იყო გახვეული.
ეთერ კუსიანს, ეთნიკურ ქართველს, ხუთშაბათს გამთენიისას არ ეძინა და შორიდან მომავალი სროლის ხმას უსმენდა. მეზობელი სოფლიდან, ოსებისგან მუქარის წერილი მიიღო: "თუ შენი ქმარი ჭკუით არ მოიქცევა, ღამით მოვალთ და წავიყვანთ".
პერევში, რომელიც სეპრატისტულ ოსეთს ესაზღვრება, 1000-მდე ეთნიკური ქართველი ცხოვრობს. ხუთშაბათს, როდესაც რუსული ჯარის გასვლის დათქმულ ვადამდე საათები რჩებოდა, გამაგრებული რუსული ბლოკპოსტი ჯერ კიდევ არ დაეშალათ: საკომუნიკაციო სადგურს, სამხედრო ტრანსპორტს და მძიმე ამუნიციას კომუფლაჟი მალავდა.
რუსეთის და საქართველოს ძლევამოსილი პოლიტიკოსებისგან ამ სოფელს განუზომლად დიდი მანძილი აშორებს.
ომის შედეგები ეთერ კუსიანმა პირველად მაშინ იგრძნო, როდესაც მის ზღურბლს პიქუში ოსები მოადგნენ და თაფლი მოსთხოვეს. მერე ის წერილიც მოვიდა, სადაც მის ქმარს დაჭრილი ქართველების საავადმყოფოში გადაყვანისთვის ემუქრებოდნენ და სიტუაციამ უფრო პირქუში ელფერი მიიღო.
"ომი წავაგეთ, რაღა თქმა უნდა" - სევდიანად ამბობს კუსიანი და ხალათში ეხვევა" - ჩვენი ტერიტორიების დაბრუნების იმედი დავკარგეთ. ამას გამარჯვება როგორ უნდა ვუწოდოთ? ადამიანები დაიღუპნენ. სახლები დაინგრა. ეთადერთი რაც მინდა, ამ ადგილებიდან გაქცევა და სადღაც სხვაგან დასახლებაა".
ხუთშაბათს, ლტოლვილები იმ ბანაკს ტოვებდნენ, რომლებშიც აგერ უკვე კვირები და თვეები ცხოვრობდნენ. განწყობა არაერთგვაროვანი იყო. ხელისუფლების წარმომადგენლები დევნილებს ბანაკში დარჩნას ურჩევდნენ, რადგან მათი სოფლები ნაღმებისგან იყო გასაწმენდი.მაგრამ ხალხს ვეღარაფერი აჩერებდა. ტაქსის სახურავებზე შეკრული ფუთები შემოალაგეს და გზას გაუყვნენ.
ნიქოზთან ჩამოსულები რუსულმა სამხედრო ტრანსპორტმა დააფრთხო - ისინი გრუხუნით, რუსული დროშების ფრიალით მიქროდნენ გზაზე. ერთი ჯარისკაცი მობილურით სურათებს იღებდა. ლეილა მაზნიაშვილმა მძიმედ ამოისუნთქა და სახლისკენ მიმავალ გზას დაადგა. ჯოხს ტანკებით გადავლილი ხეებისკენ იშვერდა: "ქართველები, რუსები? საიდან უნდა ვიცოდე" - ამბობს ლეილა. მისი სახლი ქართულ და რუსულ საკონტროლო პუნქტებს შორის დგას.
"ასე ვცხოვრობდით მანამდეც და ახლაც ასე ვიცხოვრებთ".
ხუთშაბათს გორის ლტოლვილთა ბანაკი დაახლოებით 4000-მა დევნილმა დატოვა, 20 000 ისევ იქ რჩება - გვითხრა ლადო ვარძელაშვილმა, პრეზიდენტ მიხეილ სააკაშვილის წარმომადგენელმა შიდა ქართლში. ერგნეთში, ცხინვალის მახლობელ სოფელში ლტოლვილები არ შეუშვეს - ჯერ მიდამოები ნაღმებისგან და ყუმბარებისგან უნდა გაწმინდონ.
Amnesty International-მა სატელიტებით მიღებული გამოსახულების ანალიზის შედეგი გამოაქვეყნა. მასალა ადასტურებს, რომ 7 აგვისტოს ქართველთა მიერ ცხინვალზე შეტევის შედეგად მშვიდობიანი მოქალაქის 100-მდე საცხოვრებელი დაიბომბა.
უფრო გასაოცარი მეორე მონაცემი აღმოჩნდა: ორგანიზაციამ დაადგინა, რომ ცხინვალის გარშემო განლაგებული ქართული სოფლები ოსების თავდასხმებმა სასტიკად დააზიანა. ყველაფერი 10-19 აგვისტოს მოხდა, როცა შეიარაღებული დაპირისპირება უკვე დასრულებული იყო. ქართული სოფელი თამარაშენი 10 აგვისტოს ხელუხლებელი ჩანდა, 10 დღის შემდეგ დაფიქსირებულ სურათზე კი 152 სახლი უკვე მთლიანადაა დანგრეული.
ორგანიზაციის რელიზში ნათქვამია: "შეშფოთებას იწვევს ის ფაქტი, რომ რუსულმა ჯარმა რეგიონში, რომელსაც აკონტროლებდა, ვერ გაატარა ეფექტური ზომები მშვიდობიანი მოსახლეობის და მათი ქონების დასაცავად".
ბევრი დევნილი არ უფრთხის იმას, რომ საცხოვრებელი შესაძლოა დანგრეული დახვდეს. ტყვიაველი ძმები, ოდიაშვილები ბარგს ენთუზიაზმით ალაგებენ. კითხვაზე, იგრძნობენ თუ არა თავს უსაფრთხოდ თავის სოფლეში, ერთი მათგანი გვპასუხობს, რომ 99%-ითაა ამაში დარწმუნებული, მეორე, 44 წლის დავითი კი ამატებს, რომ, ალბათ 98%-ით.
"ჩვენ ჩვენს მიწას უნდა დავუბრუნდეთ" - ამბობს დავით ოდიაშვილი, - "ჩვენ არ ვიცით ის, რაც ბუშმა, სააკაშვილმა და მედვედევმა იციან" - ამბობს ის და ქართველ პრეზიდენტზე, მის ამერიკელ მოკავშირესა და რუსეთის პრეზიდენტ, დიმიტრი მედვედევზე მიგვითითებს. "ჩვენ უბრალო გლეხები ვართ. ომს როცა იწყებდნენ, ჩვენთვის რჩევა არ უკითხავთ".
მისი აზრით, სამხრეთ ოსეთიდან რუსები საერთოდ უნდა გავიდნენ.
"თუ რუსები სამხრეთ ოსეთში დარჩებიან, ეს იმას ნიშნავს, რომ ისევ ომი დაიწყება და ეს უკვე მსოფლიო ომი იქნება - გვეუბნება დავითი ხალისიანი თვითდაჯერებით. ევროკავშირის მეთვალყურეებს ესვრიან და ბუში ბოლომდე ეტყვის მედვედევს, რასაც ფიქრობს".
ეთერ კუსიანი, რომელიც ფერევში რუსული ჯარის უკანა ხაზზე რჩება, ასე მშვიდად არ არის. ამ დღეებში ოსები ქართველების საქონელს კარგ მდელოებზე არ უშვებდნენ. ვერც სოკოს კრეფდნენ, ვერც კენკრას, ვერც ფიჩხს - გვეუბნება კუსიანი. აგვისტომდე თანასოფლელები მშვიდობიანად ცხოვრობდნენ, ამიტომ როცა სამი ოსი ეთერ კუსიანს თაფლის სათხოვნელად კარზე მოადგა, თავაზიანად დახვდა. იმათ კი თოფები ამოიღეს, მის შვილს მიუშვირეს და განუცხადეს: "ახლა ვნახავთ, რამდენი თაფლი გაქვს".
რუსული ჯარის გასვლა დიდ შვებას არ მოუტანს - კუსიანს თავისი მეზობლების უფრო ეშინია.
No comments:
Post a Comment