დევიდ ბლერი
30 ოქტომბერი 2008
ბრიტანეთი საქართველოს "გასაყიდად" და "გამარჯვების" რუსეთისთვის გადასაცემად ემზადება - ის თანახმაა მოსკოვსა და ევროკავშირს შორის თანამშრომლობის ხელშეკრულებაზე მოლაპარაკებები განახლდეს, ამბობენ ევროპელი დიპლომატები.
ეს "ძველებურ ცხოვრებასთან" დაბრუნებას ნიშნავს და "მკაფიო სიგნალია", რომ რუსეთმა აგვისტოში საქართველოში შეჭრისთვის ყოველგვარი გრძელვადიანი დიპლომატიური ჯარიმა თავიდან აიცილა, დასძინეს მათ.
სულ რაღაც 8 კვირის წინ, გორდონ ბრაუნმა სხვა ევროპელი ლიდერები დაარწმუნა, რომ საქართველოში შეჭრისთვის რუსეთი უნდა დასჯილიყო - ევროკავშირი-რუსეთის მოლაპარაკებები პარტნიორობის ახალ ხელშეკრულებაზე გადაიდო. სიტყვიერი გაკიცხვისა და ევროკავშირი-მოსკოვის ურთიერთობის ზოგადი მიმოხილვის გარდა, ომის შემდეგ ეს კრემლის მისამართით განხორციელებული ერთადერთი მატერიალური კონტრზომა იყო.
ბრიტანეთის პრემიერ-მინისტრმაც და საგარეო საქმეთა მინისტრმა დევიდ მილიბენდმაც კიდევ ერთხელ დაადასტურეს ბრიტანეთის პოზიცია ორი კვირის წინ, ევროპის უმაღლესი დონის შეხვედრის დროს.
და მაინც, ევროპელი დიპლომატები ამბობენ, რომ ბრიტანეთმა პოზიცია შეიცვალა. ევროკავშირის დროებითი თავმჯდომარე, საფრანგეთიც როგორც ჩანს მოსკოვთან მოლაპარაკებების დაწყებას მოითხოვს. როგორც ამბობენ, ბრიტანელმა ჩინოვნიკებმა სხვა მთავრობებს კონფიდენციალურად განუცხადეს, რომ ამ პროცესს არ ეწინააღმდეგებიან.
ერთ-ერთმა წამყვანმა დიპლომატმა ცენტრალური ევროპის ქვეყნიდან, გაიხსენა, როგორ ოპერატიულად ეწვია დევიდ მილიბენდი საქართველოს რუსეთთან ომის დამთავრებისთანავე, "ეს იყო დევიდ მილიბენდი, რომელიც ჩვენ მოგვწონდა. მაგრამ სიგნალები, რომლებიც ახლა გვესმის, იმას ნიშნავს, რომ სიტუაცია შეიცვალა", თქვა მან.
საფრანგეთის პრეზიდენტი ნიკოლა სარკოზი ევროკავშირი-რუსეთის სამიტს 14 ნოემბერს ნიცაში აწყობს. ეს ღონისძიება კრემლთან მოლაპარაკებებს გზას გაუხსნის.
"მილიბენდი მტკიცედ გვიჭერდა მხარს კონფლიქტის პირველ დღეებში. ახლა, ორი კვირის განმავლობაში ის მთლიანად ცვლის პოზიციას მხოლოდ იმის გამო, რომ სარკოზის თავი მოაწონოს. რა მოხდა მსოფლიოში, რამაც ასეთი ცვლილება გამოიწვია?", იკითხა დიპლომატმა.
"სარკოზის კარგი სამიტის მოწყობა სურს. ის იმპერატორია, ცდილობს საკუთარი გამარჯვებები იზეიმოს, იმის თქმას ცდილობს რომ რუსეთმა ყველაფერი გააკეთა, რაც უნდა გაეკეთებინა. ეს ნონსენსია".
მილიბენდი მოითხოვდა, მოლაპარაკებების განახლებამდე რუსეთს 12 აგვისტოს ცეცხლის შეწყვეტის ექვსპუნქტიანი გეგმის ყველა პირობა შეესრულებინა. ორი კვირის წინ, საგარეო საქმეთა მინისტრმა განაცხადა, რომ მოლაპარაკებები დამოკიდებულია იმაზე, "თუ როგორ შეასრულებს რუსეთი აგვისტოში ნაკისრ ვალდებულებებს".
მაგრამ რუსეთმა სამშვიდობო გეგმის მეხუთე პუნქტი დაარღვია, რადგან საკუთარი ძალების ომამდე არსებულ პოზიციებზე გაყვანა ვერ უზრუნველყო. უილიამ ჰაგიმ, ჩრდილოვანმა საგარეო საქმეთა მინისტრმა, განაცხადა, რომ მთავრობა მნიშვნელოვნად დააშავებს, თუკი მოლაპარაკებების განახლებას დამოუკიდებლად დაეთანხმება. ჰაგიმ დასძინა, "ეს რუსეთისთვის იმის მინიშნება იქნება, რომ აგრესიის გამოსყიდვა შესაძლებელია, რომ დიდ ბრიტანეთს და სხვა ევროპულ სახელმწიფოებს არ ძალუძთ აგრესიის წინააღმდეგ მტკიცე პოზიცია შეინარჩუნონ, და რომ რუსეთის მეზობლებს ევროკავშირის მხარდაჭერის იმედი არ უნდა ჰქონდეთ".
ევროპელმა დიპლომატმა თქვა, რომ ბრიტანეთის პოზიციის ცვლილება აშკარად გამოჩნდა მთელი რიგი შეხვედრების დროს. "ეს ყველა ბრიტანელმა დიპლომატმა დაგვიდასტურა, ვისთანაც კონტაქტი გვაქვს, როგორც ბრუსელში, ასევე ლონდონში. მთელი ბრიტანული დიპლომატიური კორპუსი ყველა ქვეყანაში იგივეს ამბობს", თქვა მან, "თუ კი ჩვენ საქართველოს გავყიდით, მორიგ ომს მივიღებთ, და ვინ იქნება ამაზე პასუხისმგებელი?".
მან დასძინა: "გამოდის, რომ მხოლოდ ორ თვიანი სოლიდარობის იმედი უნდა გვქონდეს, შემდეგ კი როგორც ყოველთვის ძველებური ცხოვრება იწყება".
ბრიტანელმა დიპლომატმა, რომელიც ევროპულ ქვეყნაში მოღვაწეობს, დაადასტურა, რომ ლონდონის პოზიციამ ბოლო ორი კვირის განმავლობაში "ევოლუცია" განიცადა, და თქვა, რომ საგარეო საქმეთა სამინისტრომ უარი განაცხადა რუსეთთან გრძელვადიან პერსპექტივაში დიალოგის განახლების ბლოკირებაზე.
მაგრამ საგარეო საქმეთა სამინისტროს წარმომადგენელმა ლონდონში პოლიტიკის ცვლილების ფაქტი უარყო და ბრიტანეთის პოზიცია ახსნა, როგორც "ნათელი და თანმიმდევრული". "ჩვენ რუსეთთან პროდუქტიული ურთიერთობის მომხრე ვართ. მაგრამ სიტუაციას ჩვენს ევროპელ პარტნიორებთან ერთად მომავალ კვირას შევისწავლით", დასძინა მან.
სხვა ევროპელმა დიპლომატმა თქვა, რომ მოლაპარაკებები მნიშვნელოვანი ფაქტია და მათი განახლების შემთხვევაში რუსეთს "გამარჯვების" პრეტენზია გაუჩნდება. "მოსკოვისთვის ეს ნათელი სიგნალი იქნება – ჩვენ გავიმარჯვეთ - იტყვიან ისინი".
ის კითხულობს, ბრიტანეთის პოზიცია ამ კვირაში რუსეთში ბიზნეს მდივნის ლორდ მენდელსონის ვიზიტს ხომ არ უკავშირდება. მოსკოვში ოთხდრიანი სავაჭრო მისიით მყოფმა მენდელსონმა რუსეთ-ინგლისის ურთიერთობების დათბობაზე ისაუბრა "თქვენ ხედავთ ურთიერთოების განახლების სურვილს და ამ კონტექსტში ჩვენ არამხოლოდ ეკონომიკური თანამშრომლობის წინსვლის იმედი გვაქვს... ვხედავთ ასევე გარკვეული პოლიტიკური უთანხმოებების მოგვარების შანსსაც", თქვა მან.
No comments:
Post a Comment