იზაბელ გორსტი და სტივენ უეგსთილი
1 ოქტომბერი 2008
ოთხშაბათს ევროკავშირის დამკვირვებლები საქართველოში ჩადიან. მათ საჩოთირო მისია უნდა განახორციელონ – დაეხმარონ ქვეყანას მყიფე სტაბილურობის აღსადგენად, თუმცა მისიის მასშტაბებზე კამათი ბრიუსელს, თბილისსა და მოსკოვს შორის დღემდე გრძელდება.
ცეცხლის შეწყვეტის შესახებ შეთანხმების თანახმად, რომელსაც ხელი მოეწერა ევროკავშირის შუამავლობით და, რომელმაც დაასრულა მოკლე ომი საქართველოსა და რუსეთს შორის, ორივე მხარემ აიღო ვალდებულება, რომ საერთაშორისო დამკვირვებლების ადგილზე ჩასვლის შემდეგ, თავიანთ ძალებს კონფლიქტამდე არსებულ პოზიციებზე დააბრუნებდნენ.
თუმცა, იმის მაგივრად, რომ რუსეთს საქართველოს სეპარატისტული ანკლავების – აფხაზეთის და სამხრეთ ოსეთის – ტერიტორია დაეტოვებინა, მან ამ რეგიონების დამოუკიდებლობა აღიარა და გამოაცხადა, რომ იქ 8 ათასამდე სამხედროს განალაგებს. გარდა ამისა, მოსკოვმა უარი თქვა ამ რეგიონებში დამკვირვებლების შეშვებაზე, მიუხედავად იმისა, რომ მათ უფლება აქვთ საქართველოს მთელ ტერიტორიაზე იმოქმედონ. "საქმე გვაქვს აშკარა წინააღმდეგობასთან, და ჯერჯერობით ვერ ვხედავ აქედან გამოსავლის გზებს" – გამოგვიტყდა ევროკავშირის ერთ-ერთი დიპლომატი თბილისში.
ეს საკითხი შესაძლოა დაისვას ოქტომბრის ბოლოს, როდესაც ჟენავაში კონფლიქტის პოლიტიკური მოგვარების გზებზე დაბალ საფეხურზე მოლაპარაკებები დაიწყება. მანამდე, ევროკავშირის წევრი სახელმწიფოს 270 შეუიარაღებელი პოლიციელი და სამოქალაქო დამკვირვებელი საკუთარი მუშაობის გეგმას შეიმუშავებს. ახლა ისინი უნდა დარწმუნდნენ, რომ რუსული ჯარები 10 ოქტომბრამდე "ბუფერული ზონებიდან" (სამხრეთ ოსეთის და აფხაზეთის გარშემო) გასვლის მოთხოვნას ასრულებენ.
ზემოთ ნახსენებმა ევროპელმა დიპლომატმა შიში გამოთქვა "უსაფრთხოების სფეროში ვაკუუმის საფრთხის" გამო, რადგან ქართული პოლიცია კვლავ პასუხისმგებელია უსაფრთხოებაზე "ბუფერულ ზონებში", რომელსაც ეთნიკური ქართველების უმრავლესობა იქ გამეფებული ძალადობის გამო ტოვებს. ორშაბათს რუსმა სამხედროებმა განაცხადეს, რომ ევროკავშირის დამკვირვებლებს დაუყოვნებლივ არ შეუშვებენ ბუფერულ ზონებში. თბილისმა ეს განცხადება პროცესის შეგნებულად გახანგრძლივების მცდელობად შეაფასა.
იმავდროულად ჰავიერ სოლანამ, ევროკავშირის საგარეო პოლიტიკის უმაღლესმა პირმა, საქართველოში ყოფნის დროს, მოსკოვის მიერ შეთანხმების შესრულების პერსპექტივა "ოპტიმისტურად" შეაფასა.
საქართველოს პრემიერ-მინისტრმა ლადო გურგენიძემ, ლონდონში ვიზიტის დროს FT-ს კორესპოდენტთან საუბრისას იმედი გამოთქვა, რომ რუსული არმია აღნიშნულ ზონებს დატოვებს, რადგან მას არ ესმის "რას მიიღებს რუსეთი ბუფერულ ზონებში ყოფნით".
იმავდროულად მან ხაზი გაუსვა იმასაც, რომ რუსების სამხრეთ ოსეთიდან და აფხაზეთიდან გასვლის შანსები, იმაზეა დამოკიდებული, თუ "რამდენად აქტიური და მომთხოვნი იქნება აშშ და ევროკავშირი" რუსეთის მიმართ.
თუმცა ევროპელმა დიპლომატმა აღნიშნა, რომ საჭიროა იმ იმედების მოთოკვა, რომლებსაც ქართველები ევროკავშირის მისიაზე ამყარებენ.
იტალიელ და ფრანგ პოლიციელებთან ერთად ჯგუფში შევლენ ადამიანის უფლებათა დაცვის სფეროს ექსპერტები და იურისტები.
მონიტორინგი კონფლიქტის პოტენციურ ზონებში დაწესდება, თუმცა დამვირვებლებს ძალადობის აღკვეთის პირდაპირი უფლებამოსილება არ გააჩნიათ.
150 ათასი ქართველი დევნილიდან, მესამდი - კვლავ სახლ-კარის გარეშე რჩება, მაგრამ გაეროს ლტოლვილთა სააგენტოს მონაცემებით, ეს რიცხვი შესაძლოა განახევრდეს, როგორც კი მათი საცხოვრებლები აშენდება.
ევროკავშირი ამ მისიაზე 31 მილიონ ევროს გამოყოფს (43,8 მილიონი დოლარი, 24,6 მილიონი ფუნტი), დამატებითი სახსრებს ევროკავშირის ქვეყნები გაიღებენ.
No comments:
Post a Comment