დენ კეთჩპოლი
2 ოქტომბერი 2008
თბილისის ცენტრალური ქუჩის ბოლოს, რუსთაველზე გაუქმებული გამომცემლობის შენობაში ლტოლვილები ცხოვრობენ. დერეფნებში სარეცხი შრება, გარშემო ხორცისა და შარდის სუნი დგას.
"ჩვენი სოფლები აღარ არსებობს. ყველაფერი დაიწვა, ერთი სახლიც კი არ გადარჩა" - გვიყვება 48 წლის მარიამ დავითაშვილი. ის და მისი ნათესავები თამარეშინიდან, ცხინვალის, სამხრეთ ოსეთის დედაქალაქის, მახლობელი სოფლიდან გამოიქცნენ. სამხრეთ ოსეთი ახლა უკვე "დამოუკიდებელი" ქვეყანაა, ის რუსეთმა ცნო ასეთად.
მას შემდეგ რაც, ევროპის კავშირის სამეთვალყურეო მისია სამხრეთ ოსეთის საზღვრებთან საპატრულოდ ჩამოვიდა, საქართველოში სიტუაცია რამდენადმე დასტაბილურდა. მაგრამ ლტოლვილთა მდგომარეობა კვლავინდებურად ძალიან მძიმეა.
პრეზიდენტმა ბუშმა ქართველებს ფინანსური დახმარება აღუთქვა - 1 მილიარდი დოლარი. აშშს-სა და საქართველოს ხელისუფალნი იმაზე მსჯელობდნენ, როგორ და რაზე დაეხარჯათ ეს თანხა, როდესაც შეერთებულ შტატებში ფინანსური კრიზისი დაიწყო, ყველა საკრედიტო ინდუსტრიისთვის უპრეცედენტო დახმარებაზე ალაპარაკდა და აქ თავისთავად გაჩნდა კითხვა, შეძლებს კი აშშ თავისი დანაპირების შესრულებას.
"ჰედლაინებში საქართველოსთვის გამოყოფილ 1 მილიარდ ევროსა, თუ ერთ მილიარდ დოლარზე წერენ. ისტორია კი ალბათ იმას დაადასტურებს, რომ ჰედლაინებს რეალური დახმარება არ მოყვება" - გვითხრა ჯონათან პადიფუტმა, CARE International-ის საქართველოს განყოფილების დირექტორმა.
არასამთავრობო ორგანიზაციები, რომლებსაც საქართველოში ჰუმანიტარული დახმარება ჩამოაქვთ, დიდად არიან დამოკიდებულნი უცხოურ ფინანსურ დახმარებაზე, CARE International-ის ბიუჯეტის 90 პროცენტზე მეტს სწორედ ასეთი დახმარება შეადგენს - გვითხრა ჯონათან პადიფუტმა.
ბუშის დაპირებული დახმარებიდან 430 მილიონი დოლარი მხოლოდ მომავალი წლისთვისაა განსაზღვრული, თუ საერთოდ განსაზღვრულია.
"ეს გადაწყვეტილება მომავალმა ადმინისტრაციამ და მომავალმა კონგრესმა უნდა განახორციელოს" - განაცხადა სახელმწიფო დეპარტამენტის საგარეო საქმეთა ოფისის ხელმძღვანელის მოადგილემ რიჩარდ გრინმა.
აშშ-ს დახმარება დანგრეული ინფრასტრუქტურის რეკონსტრუქციას, ეკონომიკურ სტაბილიზაციას და ჰუმანიტარული კრიზისის დაძლევას უნდა მოხმარდეს - გვითხრა გრინმა.
ორივე მმართველი პარტიის პრეზიდენტობის კანდიდატმა, სენატორმა ბარაკ ობამამ და სენატორმა მაკკეინმა მხარი დაუჭირეს საქართველოსთვის ფინანსური დახმარების გამოყოფას.
მაგრამ სექტემბერში, კონგრესის მოსმენებზე, ბუშის ადმინისტრაცია საქართველო-რუსეთის კრიზისთან დაკავშირებული პოლიტიკური კურსის გამო ორივე პარტიის წარმომადგენლებმა გააკრიტიკეს. მათ არც თუ ესიამოვნათ, როცა იმ ქვეყნისთვის სთხოვდნენ დახმარებას, რომელმაც, როგორც ბევრს მიაჩნია, რუსეთის აგრესიული ქმედებების პროვოცირება მოახდინა.
მას შემდეგ რაც სახელმწიფო დეპარტამენტის მდივნის მოადგილემ დენიელ ფრიდმა, დარწმუნებით განაცხადა, რომ საქართველოს სამხრეთ ოსეთზე შეტევასთან დაკავშირებით მუდმივად აფრთხილებდა, ბრედ შერმანმა, დემოკრატმა კალიფორნიიდან შემდეგი კითხვა დაუსვა: "მაშ რატომ უნდა გამოვუყოთ დახმარება ქვეყანას, რომელმაც იგნორირება გაუკეთა შეერთებული შტატების კატეგორიულ და კონკრეტულ გაფრთხილებებს?"
"საქართველოს ეკონომიკა ომმა ძალიან დაასუსტა. ქვეყანას მომავალ წელსაც დასჭირდება სახსრები ლტოლვილებისთვის" - გვითხრა ნიკოლოზ ფრუიძემ, შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის მინისტრის მოადგილემ. მიმდინარე დახმარების დიდი ნაწილი ზამთრის დადგომამდე ლტოლვილთა ბინებით უზრუნველყოფას მოხმარდება.
აშშ-სა და საქართველოს ხელისუფლებები საკითხს განიხილავენ, მაგრამ დეტალები საჯაროდ არ გამოაქვთ.
ეს სიჩუმე არასამთავრობო ორგანიზაციების შეშფოთებას იწვევს.
იმის გამო, რომ განხილვები დახურულია, ძალიან რთულდება იმის კონტროლი, თუ როგორ იხარჯება თანხები - გვითხრა Transparency International-ის საქართველოს ოფისის აღმასრულებელმა დირექტორმა თამუნა ქაროსანიძემ.
წვრილმანი კორუპცია, რომელიც ედუარდ შევარდნაძის რეჟიმის დროს ყვაოდა, მიხეილ სააკაშვილის ხელისუფლებაში მოსვლის შემდეგ მოისპო. მაგრამ გაისმის ბრალდებები, რომ მაღალი რანგის თანამდებობის პირები უცხოური ინვესტიციებითა და სახელმწიფო კონტრაქტებით სარგებელს ნახულობენ - მიაჩნია Transparency International-ს.
ეს სისტემური პრობლემაა და ხელისუფლება მის გადასაჭრელად არაფერს აკეთებს, გვითხრა ქაროსანიძემ. უცნაურია, როგორ შეესაბამება ეს გარემოება აშშ-ში გავრცელებულ წარმოდგენას საქართველოზე, როგორც დემოკრატიულ ქვეყანაზე, სადაც საბაზრო რეფორმა ტარდება.
ლტოლვილი სამხრეთ ოსეთიდან, ქალბატონი დავითაშვილი, დარწმუნებულია, რომ ფული მოვა.
"ჯერ არაფერი მიგვიღია, მაგრამ ვიცით, რომ აშშ დაგვეხმარება. ტელევიზორში აჩვენეს" - გვეუბნება ქალაბატონი დავითაშვილი და თან რამდენიმე ვაშლსა და ტკბილეულს გვთავაზობს.
მარიამ დავითაშვილი, მას შემდეგ, რაც აგვისტოს დასაწყისში თბილისში ჩამოვიდა, ძმასთან, რძალთან და მათ ორ შვილთან ერთად ერთ ოთახში ცხოვრობს. რუსულმა ჯარმა და ოსურმა პოლიციამ მათი სახლები გადაწვა და ახლა არ იცის, როდის შეძლებს შინ დაბრუნებას. ისე გამოიქცნენ, რომ ვერაფრის წამოღება მოახერეხეს - გვიყვება ქალბატონი.
ისევე, როგორც სხვა ლტოლვილებს ამ ნახევრად დანგრეულ შენობაში, მათაც მხოლოდ ნაჩუქარი ნივთები აქვთ: რამდენიმე თეფში, გამონაცვალი ტანსაცმელი, საწოლი, საბნები და დანგრეული საოფისე ავეჯი.
შენობა არ თბება და ზოგ ოთახში, ფანჯრები ფიცრითაა აჭედილი, რომ წვიმა და ქარი შიგნით არ შემოუშვას. ზემო სართულზე სამ კაცს კარი უპოვია და ახლა იმაზე მსჯელობენ, როგორ გამოიყენონ.
"მათ ძალიან ბევრი რამ დაანგრიეს და ახლა ჩვენ ფული გჭირდება მათ აღსადგენად" - გვითხრა დათომ, ქალბატონი დავითაშვილის ძმამ.
No comments:
Post a Comment