ანდრე ალემანი
15 ოქტომბერი 2008
აგვისტოს ომის შემდეგ, მოსკოვის და თბილისის წარმომადგენლები ერთმანეთს პირველად ხვდებიან, რომ დიალოგის პროცესს საფუძველი ჩაუყარონ.
"უბრალოდ წარმოიდგინეთ! სულ რაღაც რამდენიმე კვირის წინ საქართველოში ომი იყო. რუსული ტანკები დედაქალაქისკენ მიდიოდნენ. ოთშაბათს კი ჟენევაში ამ ორი ქვეყნის წარმომადგენლები ერთი მაგიდის ირგვლივ სხედან და პირველად, დიპლომატიური ურთიერთოებების გაწყვეტის შემდეგ, ერთმანეთთან ისაუბრებენ. ამასთანავე, საბრძოლო მოქმედებები დასრულდა და რუსეთის არმიის დიდი ნაწილი სამხრეთ ოსეთის ტერიტორიაზე დაბრუნდა. ეს უდიდესი შანსია! კარგი დასაწყისი".
რთულია არ გაიზიარო დენიელ ვარნეს ენთუზიაზმი. საერთაშორისო კვლევების და განვითარების უმაღლესი ინსტიტუტის პოლიტოლოგი დარწმუნებულია: დღეს, ეროვნულ სასახლეში დაგეგმილი თბილისი-მოსკოვის დისკუსიები დილოგის პროცესს სათავეს დაუდებს. ეს არის და ეს.
მედვედევის და პუტინის გარეშე
რა თქმა უნდა, დიალოგი ხანგრძლივი და რთული იქნება. იმისთვის, რომ ცოტახნისწინანდელი მოწინააღმდეგეები ჟენევის მოლაპარაკებების აუცილებლობაში დაერწმუნებინათ, საჭირო გახდა უზარმაზარი დიპლომატიური ძალისხმევა. მაშ ასე, დღეს დილით დახურულ კარს მიღმა "ექვსმხრივი დისკუსიები" გაიმართება, საქართველოს, რუსეთის, აშშ-ს მონაწილეობით, და ევროკავშირის, გაეროს და ეუთოს თავმჯდომარეობით.
ეს დიკუსიები სეპარატისტული აფხაზეთის და სამხრეთ ოსეთის პრეზიდენტების გარეშე ჩატარდება, რომელთა დამოუკიდებლობაც მოსკოვმა 26 აგვისტოს აღიარა. ამის გამო არც მედვედევმა და არც პუტინმა ჟენევაში ჩასვლა არ ისურვეს. შეხვედრა "ექსპერტების დონეზე" იმართება.
ოსები და აფხაზები არც თუ ისე ინკოგნიტოდ
ე.წ. "პლენარული სხდომის" შემდეგ მუშაობას ორი ჯგუფი შეუდგება: ერთი – უსაფრთხოებისა და სტაბილურობის, მეორე – იძულებით გადაადგილებულ პირებთან და დევნილებთან დაკავშირებით იმუშავებს. თბილისს მოუწია იმასთან შეგუება, რომ ეს "არაფორმალური" შეხვედრები სხვა მონაწილეებისთვისაც ღია ყოფილიყო, კერძოდ ოსეთის და აფხაზეთის ლიდერებისთვის. მაგრამ ერთი პირობით: თოთოეული მათგანი შეხვედრებს კერძო პირის სტატუსით დაესწრება, მათი მოქალაქეობის და თანამდებობის აღნიშვნის გარეშე. საქართველოს ხელისუფლებამ ამით ისარგებლა, რომ საკუთარი მოკავშირეებიც მოეწვია: აფხაზეთის მთავრობის დევნილი თავმჯდომარე და სამხრეთ ოსეთის ე.წ. დროებითი ადმინისტრაციის ხელმძღვანელი. მოკლედ შესაშური გარემოა!
ასეთი შეხვედრა რა შედეგს გამოიღებს? "სენსაციურ შედეგებს ნურავინ ელის. მთავარი მიზანი ამ ხალხის ერთად შეკრება იყო, რომლებიც ერთმანეთთან საუბარზე ოფიციალურად უარს აცხადებენ. სერიოზული წარმატება იქნება, თუკი ოთხშაბათს საღამოს ეს ადამიანები სახლებში მოლაპარაკებების დეტალურად გაწერილი გრაფიკით დაბრუნდებიან, სადაც დაზუსტებული იქნება, ვინ, სად და როდის შეხვდება ერთმანეთს და რაზე ისაუბრებენ", - ამბობს დანიელ ვარნე. ორგანიზატორები პერმანენტულ რეჟიმში მუშაობის წინადადებით გამოდიან – ჟენევაში შეხვედრების ყოველ 15 დღეში ერთხელ გამართვით.
მაგრამ აქვს კი ოდნავი შანსი მაინც ასეთ დაძაბულ მოლაპარაკებებს? "რა თქმა უნდა, მოსკოვი ვერ მიაღწევს თბილისისგან სამხრეთ ოსეთის და აფხაზეთის დამოუკიდებლობის აღიარებას. თბილისი კი ვერ აიძულებს მოსკოვს ჯარები გაიყვანოს სეპარატისტული რეგიონებიდან. მაგრამ დროთა განმავლობაში მოლაპარაკებებს შესაძლოა დღევანდელი პოზიციების დაკონსერვება მოყვეს. ვფიქრობ, საქართველო ამისთვის მზადაა. ასეთი შთაბეჭდილება შემექმნა ერთი კვირის წინ საქართველოში ვიზიტისას. თბილისში შესანიშნავად ესმით, რომ საფრთხე ორ ნაბიჯში იყო".
No comments:
Post a Comment